ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ, Θεόφραστος

                                                   

                                                 

                                             ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ

Ήδη μεν και πρότερον πολλάκις επιστήσας την διάνοιαν εθαύμασα, ίσως δε ουδέ παύσομαι θαυμάζων, τι γαρ δήποτε, της Ελλάδος υπό τον αυτόν αέρα κειμένης και πάντων των Ελλήνων ομοίως παιδευομένων, συμβέβηκεν ημίν ου την αυτήν τάξιν των τρόπων έχειν, [2] εγώ γαρ, ω Πολύκλεις, συνθεωρήσας εκ πολλού χρόνου την ανθρωπίνην φύσιν και βεβιωκώς έτη

ενενήκοντα εννέα, έτι δε ωμιληκώς πολλαίς τε και παντοδαπαίς φύσεσι και παρατεθεαμένος εξ ακριβείας πολλής τους τε αγαθούς των ανθρώπων και τους φαύλους υπέλαβον δειν συγγράψαιμ α εκάτεροι αυτών επιτηδεύουσιν εν τω βίω. [3} εκθήσω δε σοι κατά γένος, όσα τε τυγχάνει γένη τρόπων τούτοις προσκείμενα και ον τρόπον τη οικονομία χρώνται, υπολαμβάνω γαρ, ω Πολύκλεις, τους υιείς ημών βελτίους έσεσθαι, καταλειφθέντων αυτοίς υπομνημάτων τοιούτων, οις παραδείγμασι χρώμενοι αιρήσονται τοις ευσχημονεστάτοις συνείναί τε και ομιλείν, όπως μη καταδεέστεροι ώσιν αυτών. [4] τρέψομαι δε ήδη επί τον λόγον. σον δε παρακολουθήσαι τε [ορθώς] και ειδήσαι, ει ορθώς λέγω. πρώτον μεν ουν ποιήσομαι <τον λόγον από> των την ειρωνείαν εζηλωκότων, αείς το προοιμιάζεσθαι και πολλά περί του πράγματος λέγειν. [5] και άρξομαι πρώτον από της ειρωνίας και οριούμαι αυτήν, είθ' ούτως τον είρωνα διέξειμι, ποίος τις έστι και ει εις τίνα τρόπον κατενήνεκαται. και τα άλλα δη των παθημάτων, ώσπερ υπεθέμην, πειράσομαι κατά γένος φανερά καθιστάναι.

                                             Θεόφραστος, Χαρακτήρες

                                             ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ  

Και προηγουμένως ήδη πολλάκις επέστησα την προσοχήν μου και ηπόρησα, ίσως δε και δεν θα παύσω να απορώ, διατί άρα γε, ενώ η Ελλάς ευρίσκεται υπό το αυτό κλίμα και ενώ όλοι οι Έλληνες λαμβάνου την ιδίαν αγωγήν, συμβαίνει να μην έχωμεν όλοι τον αυτόν χαρακτήρα. Εγώ λοιπόν, Πολυκλή, επειδή εξήτασα προ πολλού την ανθρωπίνην φύσιν και έχω ζήσει ενενήντα εννέα έτη, προσέτι δε έχω συναναστραφή πολλάς και διαφόρους φύσεις ανθρώπων και έχω παρατηρήσει με πολλήν ακρίβειαν πολλούς και καλούς και κακούς, ενόμισα ότι έπρεπε να περιγράψω την συμπεροφοράν που έχουν και οι μεν και οι δε εις τον βίον των. Θα σου εκθέσω δε χωριστά και όσα γένη ανήκουν εις τους χαρακτήρας τούτους και τον τρόπον, με τον οποίον τους εφαρμόζουν εις την καθημερινήν ζωήν των. Διότι νομίζω, Πολυκλή, ότι οι υιοί μας θα γίνουν καλύτεροι, αν αφήσωμεν εις αυτούς τοιαύτας υποδείξεις, τασ οποίας μεταχειριζόμενοι ως παραδείγματα θα προτιμούν να συναναστρέφωνται τους πάρα πολύ αξιοπρεπείς, δια να μην είναι κατώρεροί των. Και τώρα θα έλθω εις το προκείμενον, ιδικόν σου δε έργον είναι να παρακολουθήσης ορθώς και να ίδης αν ορθώς λέγω. Πρώτον μεν λοιπόν θα αναφέρω εκείνους που εξασκούν με ζήλον την ειρωνείαν, αφού αφήσω κατά μέρος τα προοίμια και την πολυλογίαν περί του ζητήματος. Θα αρχίσω. Θα αρχίσω πρώτον από την ειρωνείαν και θα δώσω εις αυτήν ορισμόν, έπειτα κατά τον εξής τρόπον θα περιγράψω τον είρωνα, τι λογής άνθρωπος είναι και εις ποίον χαρακτήρα κατατάσσεται, και τα άλλα δε πάθη (ελαττώματα) θα προσπαθήσω να καταστήσω φανερά εις κάθε γένος, καθώς υπεσχέθην.

                             

                                                 Απόδοση, Εμμανουήλ Δαϋίδ